Borsa Piyasası Hakkında Yazılmış En Kapsamlı İçerik

Borsa rehberine hoş geldiniz!

Başlamadan önce bir noktada anlaşalım. Borsanın oyun olmadığını ve riskli bir piyasa olduğunu biliyorum. Ancak ülkemizde 'borsa oynamak' kelimesi deyimleşmiştir.

Zaten bu içeriği, borsayı A'dan Z'ye tüm detaylarıyla öğrenmen için hazırladım. Bu rehber içerisinde aklına takılan tüm sorulara cevap bulabileceksin.

Eğer sen de borsa nedir, nasıl oynanır, piyasadan nasıl para kazanılır merak ediyorsan bu içeriği çok seveceksin.

İddia ediyorum ki; okumakta olduğun içerik, Türkiye’de hazırlanmış en kapsamlı borsa rehberidir.

Hazırsan başlıyoruz!

Yazar Hakkında
Yazar Hakkında
Merhaba ben Aysun Bayhan. 2012 yılından bu yana Paratic.com ve Borsanasiloynanir.co sitelerinin genel yayın yönetmenliğini yapıyorum. İlaveten borsa, forex ve VİOP gibi yatırım piyasalarında aktif olarak işlem yapmaktayım. Yıllar içerisinde sahip olduğum, tüm bilgi birikimi ve tecrübemi sizlerle bu rehberde paylaştım. Piyasalarda edinmiş olduğum deneyime dayanarak söylüyorum ki; risk varsa para da vardır. Ancak bu riski nasıl yöneteceğinizi öğrenmeniz gerekiyor. Bu nedenle paranızı herhangi bir piyasaya yatırmadan önce mutlaka demo hesaplarda sanal para ile işlem yaparak, tecrübe kazanın.
...devamı
Bölüm 1:

Borsa Nedir?


Hepsinden önce başlamak en zorudur!

Çünkü finans dünyası, aklını karıştıracak birçok teknik terimle doludur.

Başlangıçta bu seni zorlayabilir ve hatta bunaltabilir.

Merak etme, bu içerik bunun için var!

Senin için her şeyi kolaylaştırıp, tane tane anlattım.

Borsa Nedir?
Ücretsiz Borsa, VİOP ve Forex Eğitimi!
Ücretsiz Borsa, VİOP ve Forex Eğitimi!

Yatırıma başlamadan önce doğru kişilerden iyi bir eğitim almalısınız. Aşağıdaki linki tıklayıp, formu doldurunuz. GCM Yatırım Menkul Değerler A.Ş'nin uzmanları sizlerle irtibata geçecektir.

Ücretsiz Eğitime Kaydol!
Borsa, ticarete konu olan mal ve kıymetli evrakların alınıp satıldığı kurumsal bir piyasadır. Ne demek şimdi bu!!! Ortada bir satıcı var, bir alıcı var, bir tane de aracı var. İşte borsa piyasası, bu teşkilatın genel adıdır.
Borsada alıcı ve satıcı arasında hisse senedi, tahvil, bono gibi yatırım araçları; daha önceden belirlenmiş kurallar çerçevesinde alınıp satılmaktadır. Yani el değiştirmektedir. Bu işlemler için alıcı ile satıcının görüşmesine gerek yoktur; dedim ya ortada aracı vardır. Buna da aracı kurum denir. Ayrıca bu işlemler, elektronik bir ortamda gerçekleşir. Yani fiziki bir buluşma söz konusu değildir. Aracı senin emrini alıp, başkalarının da emirlerinin bulunduğu bir havuza atar. Burada emirler toplanır ve aynı nitelikte olanlar eşleşir.
Yani bu havuzda, senin A miktarda B fiyattan almak istediğin C hissesini, bu nitelikte satmak isteyen bir satıcı vardır. Senin ve satıcının bu emri eşleşir. Tabii aracı da komisyonunu alır. Kimdir bu aracılar diye soracak olursan kısaca; bankalar ve ülkemizde işlem yaptıran diğer yasal finans kurumlarıdır.

Borsa Nasıl Çalışır? Sistem Nasıl İşler?

Borsanın çalışması yukarıda söylediğim; alıcı, satıcı ve aracı üçgeninde gerçekleşir. Bunlardan bir tanesi olmadığında sistem işlemez! Neden mi? Çünkü arz ve talep ortamı yaratılamaz… Yani alıcı yoksa satıcının ve aracının olması bir şey ifade etmez. Satıcının satmak istediği hisse elinde kalırken, aracıya da ihtiyacı olmaz. Ayrıca satılamayan hisseden para kazanmak mümkün değildir! O zaman borsada ne işimiz var ki! Neyse ki böyle durumlar, Borsa İstanbul için geçerli değil. (Bu arada Borsa İstanbul’u birazdan anlatacağım. Ama illa şimdi okumak istiyorum diyorsan seni hemen ışınlayayım.) Borsada birçok pazar ve piyasa da vardır. Yani hâlde, balıkçı ve limoncu nasıl ayrı bir tezgâha sahipse borsada da aynısı söz konusudur.
Hisse senedi için pay piyasası, altın için kıymetli maden piyasası vardır. Bunların kendi özellikleri varken, borsa çatısı altındaki kurallara uymaları gerekir.

Borsa Ne İşe Yarar? Piyasanın Amacı Nedir?

Borsanın ne olduğunu öğrendin. Şimdi sıra geldi; bu piyasanın ne işe yaradığı, neden hala faaliyet gösterdiği hakkında bilgi almaya. Hemen sorunun cevabını vereyim… Borsa, boşta olan paranı değerlendirebileceğin bir piyasadır. Evet, bu parayı bankada vadeli hesap açarak, döviz-altın alıp satarak veyahut farklı sektörlerdeki iş kollarına yatırım yaparak da değerlendirebilirsin. İşte borsa sana paranla para kazanma imkanı veren bir piyasadır. Zaten çok miktarda para ancak paradan kazanılır! Risk Almadan Para Kazanma Metodu! Ücretsiz Demo Hesap ile Tecrübe Kazanmak için Tıkla! Piyasada yatırım kurumlarının amacı, senin al-satlarından komisyon alarak para kazanmaktır. Yatırımcıların amacı ise alıp satarak para kazanmaktır. Yani işin özü; bu piyasada herkesin amacı, sadece ve sadece para kazanmaktır! Ama unutma ki; herkes aynı yerden para kazanmak istiyorsa bir kısım kaybetmek zorundadır. Ve ne kadar kaybeden olursa o kadar çok kazanan olacaktır. Peki, Warren Buffett bu konuda ne diyor?
Elbette para kazanmak için belli bir bilgi birikimin ve deneyimin olması gerekiyor. Yani borsaya girip sıfır kayıpla çıkman gerekiyor demek değil. Çünkü en deneyimli yatırımcı bile kaybedebilir. Önemli olan bu kayıpları telafi edebilecek bilgiye sahip olmandır. Belli bir risk alıp işleme girebilirsin. Bunun sonucunda yüksek bir kar elde edebileceğin gibi kayıp da yaşayabilirsin. Burada önemli olan bu durumları analiz edip, yavaş yavaş ilerleyebilmendir.  Evet, ilk başta biraz zorlanacaksın. Ama merak etme, bunların hepsi tek tek oturacak. Artık borsa nedir öğrendik, nasıl çalışır öğrendik. İşleyişini, amacını kavradık.  Şimdi gelelim; asıl soruya!
Bölüm 2:

Borsadan Para Kazanmak


Geldik en cafcaflı bölüme…

Buraya kadar okumanızın nedeni ve hayattaki en zor şey: PARA KAZANMAK!

Direkt bir püf nokta vereyim; kimse konuşmuyorsa AL, herkes konuşuyorsa SAT!

Tüm yatırım piyasalarının mantığı budur…

Unutma; kolay olsaydı herkes yapabilirdi!

Şimdi başlıyoruz:

Borsadan Para Kazanmak
Dedim ya borsada herkesin amacı, sadece ve sadece para kazanmak! Ama bu, öyle her yiğidin harcı değil, işin cafcaflı kısmı da burada başlıyor. Hemen birkaç püf nokta paylaşayım:
  • Borsayla birlikte yaşamayı öğren! Yediğin içtiğin, aldığın nefesle borsayı yaşa…
  • Eğer ülkede borsa konuşulmuyorsa hisse senedi almak için doğru vakittir.
  • Eğer her gün şu hisse bu kadar kazandırdı, borsa şu kadar prim yaptı haberlerini görüyorsan satma vakti gelmiştir.
  • Döviz kurları artıyorsa bil ki ülke ekonomisi iyiye gitmiyordur. İyiye gitmeyen bir ülkenin, borsası da iyi olmaz!
  • Bankaların faizleri düştüyse anlayacağın ortam ılımlıysa inandığın şirketin hisse senedini almanın tam vaktidir!
  • Dövizler volatil hareketler sergilemeye başladıysa zaten hissen en yukarı seviyededir. Ve o an onu satarak para kazanabilirsin…
İşte tüm bunlar, borsadan para kazanmanın hayal değil, gerçek olmasını sağlıyor. O zaman kolları sıvayalım, kafaları açalım ve para kazanmak için nelere dikkat etmen gerektiğine göz atalım.

Para Kazanmak için Dikkat Etmen Gerekenler

Aşağıda sıraladıklarım, borsada para kazanmak için dikkat etmen gerekenler:
Kimse borsada para kazanmanın kolay ve sorunsuz olacağını söylemedi! O yüzden pür dikkat göz atman gereken konular var. Eğer gerçekten para kazanmak istiyorsan (ki istiyorsun) borsada attığın adımlara dikkat etmelisin. Ben risk almayı severim, ayrıca şanslıyım mı diyorsun? O zaman hiç vakit kaybetme, hemen bir Las Vegas bileti al… Borsanın kumar olmadığını, ciddiyeti sevdiğini bilmelisin. Zaten burada para konuşuyoruz! Bu işler hiç şakaya gelmez…

Psikolojini Hazırla

Borsaya giriyorsan duvar gibi bir psikolojin olmalı! Ne duygusal ne heyecanlı ne de agresif olmalısın. Tam olarak psikolojik ‘Poker Face’ olmalısın! Beton gibi sinirlere sahip olmalı, karşılaştığın durumlarla sağlam bir temel gibi mücadele etmelisin. Şu grafik, neredeyse her yatırımcının tipik olarak yaşadığı farklı duygusal durumları açıklıyor:
Diyelim ki kaybettin! Olabilir, bu çok normal… Ne demişler; "Hiç hata yapmamış insan, yeni bir şey denememiş demektir!" Kaybettin diye ne hırs yapmalı ne de piyasaya küsmelisin. Yapman gereken, durup bir bakmak ve nerede hata yaptığını görmek. Böyle yapmalısın da bir daha aynı hatayı yapmayasın.

Küçük Başla

Hani derler ya yürümeden koşma diye… Borsada da aynısı geçerli. Küçük başlamak çok önemlidir. Tüm paranı, ne var ne yok yatırırsan kötü sonuçları telafi edecek fırsat bulamazsın.
İlk başta bebek adımlarıyla ilerlemen en doğrusu olacaktır. Yok, ben öyle yapamam diyorsan sen bilirsin! Bilgin ne kadar iyi olsa da daha önce hiç bilmediğin bir ortama giriyorsun. Ortama ayak uydurana kadar biraz sakin olmak en iyisi olacaktır.

Riskleri Bil ve Sınırla

Borsada ne kadar kazanacağını düşünmek kadar, riskleri düşünmek de önemlidir. Hatta paradan önce riskleri düşünüyor olmalısın! Eğer risk de neymiş bana işlemez dersen, acı bir tecrübe edinirsin.
Borsa, kurtlar sofrasıdır ve acemiler her zaman büyük risklerle karşı karşıyadır. Dolayısıyla bir önceki maddede söylediğim küçük başlamak ve risklerin bilincinde olmak senin için en iyisi olacaktır. Risklerin var olduğunu bilerek yaşamak ve ona göre hareket etmek, başarılı olmanın önemli şartlarından birisidir. Düşmanını iyi tanıyacaksın!

Burada en büyük düşman, para kazanma hırsıdır. Eğer sadece paraya odaklanırsan başarılı olamazsın. Unutma ki; para başarının mükafatıdır. By: RBS

Borsada riskleri bilip, onları minimum düzeyde tutmayı öğrendikten sonra her şeyin daha kolay olduğunu göreceksin.

Ara Vermeyi Öğren

Borsada ara vermek, yüzde 100 önemli! Nasıl sürekli çalışamıyorsan, borsada da ara vermeyi bilmen gerek.
Biraz kenara çekilip, şöylece etrafı izlemeli ve yaptıklarını gözden geçirmelisin. Bu, yeni fırsatlar yakalaman için gerekli bakış açısını kazanmanı sağlayacaktır. Sürekli işlem yapmak ise birçok yönden riskleri artıracaktır. Eğer böyle yaparsan, neler olup bittiğini göremeyeceksin. Dolayısıyla geri çekilip bakmak, daha geniş bir perspektiften bakmanı sağlayacaktır.

Kararları Seans İçinde Alma

Acemi bir borsacı, yatırım kararlarını anlık hareketlere göre verir. Sonucu ise hüsran… Seans içinde karar almak, 'ben borsadan para kazanmak istemiyorum' demekle aynı şeydir. Zaten yatırım kararını öyle hop diye alamazsın, almamalısın!
Belli analizler, gözlemler ve piyasa yorumları ile doğru kararlar verebilirsin. Ayrıca anlık harekete göre işlem yapmak büyük risktir. Bir spekülatörün veya manipülatörün yemine takılabilirsin. Geçici etkiye sahip bir haber nedeniyle hissede görülen hareket, seni seans içinde karar almaya itebilir. Ancak bu etki geçtiğinde gerçekle karşı karşıya kalırsın. Acelen yok! Bekle, geri çekil ve bir daha bak… Arkandan atlı kovalamıyor, o yüzden kararlarını özenli bir çalışma neticesinde odaklan.

Çoğunluğa Ayak Uydurma

Küçükken çok sık duyduğumuz bir söz vardır; arkadaşların yaptı diye senin de yapman gerekiyor, onlar şuradan atladı sen de mi atlayacaksın… Evet, eminim birçoğumuz bu sözü duymuştur. Borsadan para kazanmak isteyenler ise duymaya devam edecekler.
Neden mi? Çünkü borsada çoğunluğa göre hareket edersen kaybedersin. Her anne çocuğuna, 'arkadaşın şuradan atlasa sen de mi atlayacaksın?' demiştir. İşte aynı nasihat borsada da geçerlidir. Piyasaların tonton dedesi Warren Buffett bu konuda şunu söylemiştir:
Sonuçta bu dedemiz yıllarını borsaya vermiş bir kişi. Üstelik 85,9 milyar dolarlık servetini inşa etmesinde en büyük etkenlerden birisi borsadır. Yani bu adam boş konuşmaz aga! Sen de kulak ver bi zahmet…

Başkalarına Kulak Asma

Borsada yapabileceğin en büyük hata, başkalarına göre işlem yapmaktır. ‘Bizim bir abi var, şu kişi bunun zirveyi göreceğini söyledi’ diyerek işlem yapacaksan, yol yakınken geri dönmeniz tavsiye ederim. Borsa başkalarının dediklerine göre işlem yapılacak bir yer değildir. Aksine kendin araştırıp, ölçüp biçeceksin… Bu işte başarılı olmanın başka yolu yok! Bakalım, bu konuda dünyada ünlü yatırımcı Jim Rogers ne diyor:
Paranın söz konusu olduğu yerde kimseye güvenemezsin. Ayrıca o abi kim oluyor da senin işlemlerine yön veriyor? Etraftan duyduklarına göre hareket etmek, borsada bir işe yaramaz. Bir kere yarasa bile ikinci de mutlaka bir sorun karşına çıkar. Kendi yatırım kararlarını almıyorsan (ki alabileceğini biliyorum) borsaya girmemek senin için daha iyi olacaktır.

Tepe ve Dip Noktalardan Uzak Dur

Borsada daha çok para kazanabilmek için tepe ve dip noktalarında işlem yapmak gerektiğini düşünebilirsin. Eğer bunu yaparsan bir bakmışsın ellerin boş kalmış… Tepe ve dip noktaları, borsada işlem yapmak için riskli yerlerdir.
Satışa geçmek için fiyatın biraz daha yükselmesini bekleyecek olursan elindeki kârdan da vazgeçmiş olursun. Aynı şekilde alım yapmak için fiyatın biraz daha düşmesini beklerken, büyük olasılıkla daha yüksek bir seviyeden alım yaparsın. Bunun yerine kademeli bir alım yapmak, her zaman daha iyi bir kazanç sunar. Diyelim ki fiyatın düştüğünü gördün, bir miktar alıp bekle. Baktın biraz daha düşüyor, yine bir miktar al ve beklemeye başla. Elindeki parayı bu şekilde bir enstrümana bağladığın takdirde her fiyat seviyesini değerlendirmiş olursun. Satarken de aynı stratejiyi izlediğinde iyi bir kazanç sağladığını görebilirsin. Burada sana bir anneanne tavsiyesi vermek istemiyorum. Ama bu doğru: Asla tüm yumurtaları aynı sepete koyma!

Para Kazanmak için İzleyeceğin Yollar

Aşağıda borsada para kazanmana yardımcı olacak yolları listeledim:
Umarım neler demek istediğimi anlamışsındır. Gelelim şimdi para kazanmak için hangi yollardan geçmen gerektiğine… Temel mantığın; düşükten alıp yüksekten satmak olduğunu en başta söylemiştim. Elbette bu kadar basit olmuyor. Detaylara indikçe bilmen gereken bir sürü konu olduğunu görüyorsun. O zaman ayakkabıları sıkı sıkı bağla… Uçuşa geçiyoruz!

Yatırımın Mantığını Çöz!

Bu yatırım işinin mantığını çözmeden, şuradan şuraya adım atamazsın! Parayı da sadece rüyanda görürsün… Peki, nedir bu yatırım mantığı? En basit haliyle;
Gerçekten bu kadar basit mi? Hemen sevinme… Çünkü fiyatın neden düştüğünü ve ne zaman yükseleceğini bilmeden bunu başaramazsın. Fiyatların neden bir deniz gibi dalgalandığını bilmen için öncelikle yatırım aracını tanıyarak işe başlamalısın. Her enstrümanı etkileyen farklı sebepler vardır. Küresel etkilerden yurt içinde yaşananlara kadar birçok faktör, fiyatların bir aşağı bir yukarı hareket etmesine neden olabilir. Peki, bunları nasıl öğreneceksin?
Hediye Kitap Fırsatı!
Hediye Kitap Fırsatı!

Borsa ve VİOP işlemlerini öğrenmek için iyi bir kaynak seni bekliyor. Bu kitap, yatırımlarına rehber olacak benzersiz bir eser. VİOP'ta vadeli işlemler kitabına sahip olmak için aşağıdaki linke tıkla ve formu doldur.

Ücretsiz Kitap için Tıkla!
Elbette elinden hiç düşürmediğin telefonundan borsa hakkında yazılar okuyarak, videolar izleyerek; kendin için büyük bir adım atabilirsin! Ayrıca diğer bölümlerde bahsedeceğim borsa kitapları da işini görecektir. (Hemen göz atmak istiyorsan tekrar geri gelmek şartıyla yayınlanmış en iyi kitap listesi için burayı tıkla.)

Yatırım Araçlarını Tanı!

Borsada ne alıp satacağını bilmeden para kazanmak boş bir hayal olacaktır. Tamam, hisse senetlerinden haberdarsın. Peki, bir şirketin hisse senedi, nasıl oluyor da sana para kazandırıyor? Sen o hisseyi aldın diye şirket sana teşekkür etmek için ödül mü veriyor?
Aslında şirketin senden haberi bile yok! Aksine senin o şirketin gelişmelerinden haberdar olman gerekiyor ki gidip o hisse senedini sepete ekle. Bir hisse senedinden para kazanmak için onu ve sahibini tanıyor olmalısın. "Yok, ben tanımıyorum da bizim bir abi var o tanıyor," diyeceksen bu işte başarılı olman mümkün değil! Ayrıca senin elin armut mu topluyor! Neden biraz araştırıp sana yakın gelen bir hisseyi almıyorsun? Senin bunu yapabileceğini biliyorum. Çünkü hala buradasın ve bu cümleleri okuyorsun…

Yatırım Amacını Belirle!

Amacın belli, para kazanmak istiyorsun! Şöyle düşün; hepimiz bir işten para kazanıyoruz, ama farklı işler yapıyoruz. Borsada da aynı şeyler geçerli.
Sen sana en uygun olan yolu belirleyerek hareket etmelisin. Bunun için de amacını belirlemelisin. Yani ne kadar paran var? Ne alıp satacaksın? Hangi işlemleri yaparak para kazanacaksın? Hangi vadede işlem yapacaksın? Bunun gibi uzunca bir soru listesine cevap vererek, yatırım amacını belirlemesin. Ayrıca para kazanmak istiyorum demek yerine; bu kadar parayla şu kadar hisse alacağım ve o işlemleri tamamlayacağım, sonucunda da bu kadar kâr elde edeceğim demeyi öğrenmelisin!

Analiz Yapmayı Öğren!

Dur, dur… Gözün korkmasın hemen! Analiz konusu, birçok kişiyi korkutuyor ve bu nedenle başkalarına göre hareket etmek daha kolay geliyor. Oysaki başkalarına göre işlem yapmanın riskli bir eylem olduğunu yukarıda söyledim. Analiz yapmak ise bir kere öğrendikten sonra oldukça kolaydır. Daha kitabın kapağını çevirmeden dili çok ağır diyemezsin…
Analizleri, teknik ve temel olarak ikiye ayırıyoruz: Temel analizler, daha çok ekonomik verilerden oluşur. GSYİH, enflasyon, sanayi üretimi gibi verilerin etkilerinin analiz edildiği bölümdür. Teknik analiz ise gözü daha çok korkutur. Ama bir puzzle gibi çözdükçe kolaylaşır. Ayrıca alım satım kararlarını vermek için sana büyük tüyolar verir. Bu yüzden başkalarına kulak asmak yerine kendi yağında kavrulmayı öğrenmiş olursun. Bu konuda hazırlanmış onlarca video var. Youtube ve Udemy, bu videoları bulacağın yerlerdir. Bunlara mutlaka göz at. Göreceksin ki oldukça eğlenceli bir konu ve geliştirilen platformlar sayesinde senin çok bir şey yapmana gerek kalmıyor. Eğer teknik ve temel analiz öğrenmek istiyorsan tamamen ücretsiz olan bu eğitime aşağıdaki karttan kaydolabilirsin.
Borsa ve VİOP Eğitimi
Borsa ve VİOP Eğitimi

Ücretsiz online Borsa ve VİOP eğitimleri, tüm sorularına cevap bulmanı sağlayacak. Üstelik aşağıdaki linke tıklayıp, formu doldurarak ücretsiz bir şekilde bu eğitime sahip olabileceksin. Hizmetten yararlanmak için harekete geç.

Ücretsiz Eğitim için Tıkla!

Piyasayı İzle ve Yorumla!

Borsada en büyük iş, piyasayı izleyip yorumlamaktır. Eğer piyasanın dilinden anlar ve sana verdiği mesajları doğru yorumlarsan bu işi oldu bil! Hisse senetlerini etkileyen olayları izleyip yorumlamak, bu işin temelini oluşturuyor.
A şirketinin hissesiyle ilgilendiğini düşünelim. Şirket hakkında çıkan olumsuz bir haber, hisseleri eksi yönde etkileyebilir. Bu gelişmeleri takip ettiğin zaman, uygun bir pozisyon alarak kârlı sonuçlar elde edebilirsin. Aynı şekilde küresel alanda, ülke ekonomisinde ve sektör gelişmelerinde yaşanan değişimler de hisselere olumlu veya olumsuz etki eder. Senin  yatırımcı olarak görevin ise bu gelişmelere hakim olmak. Nasıl mı? Birinden hoşlandığın zaman ne yaparsın? Onunla ilgili her şeyi öğrenmeye çalışırsın değil mi? İşte yapman gereken tam olarak bu! Borsadan para kazanmak istiyorsan, tıpkı sevgilin gibi onu sürekli izlemelisin…

Kendi Stratejini Yarat!

İşte geldik en önemli kısımlardan birisine… Borsaya giriyorsan bir stratejin olmak zorunda! Elbette bunu derken beklentim, yıllarını bu işe vermiş bir uzman gibi yol haritaları çizmen değil. Tamamen kendi beklentilerin doğrultusunda hareket edeceğin bir yoldan bahsediyorum… Eğer kendi stratejini yaratmadan ilerleyebileceğini düşünüyorsan da yanılırsın! Neden mi?
Bu nedenle başkasının stratejisiyle ilerleyebileceğini düşünmek sana koca bir sıfır getirecektir. Zaten piyasa hakkında bilgi ve deneyimin arttıkça bir bakmışsın kendi stratejilerini geliştirmişsin… Üstelik bu strateji, senin konfor alanın olacak! Kendini nasıl rahat hissediyorsan o şekilde yatırım yapmanı sağlayacak. Sonuçta kendi birikiminle yatırım yapıp, kendin para kazanmak istiyorsun. Bunu nasıl yaptığın hiç kimseyi ilgilendirmez. Tamamen seni ilgilendirir…
Bölüm 3:

Hisse Senedi Nedir?


Bir şirketin anaparasının eşdeğer parçalarından birisi…

Ne kadar büyük ve dikkat çekici bir anlam değil mi? Zaten hisse senetleri bu yüzden hepimizin ilgisini çekiyor.

Artık elimize bile geçmeden, sanal ortamda alıp sattığımız hisseler nasıl oluyor da bize para kazandırıyor!

Hisse senetlerini tanıdıkça onların birer para basma makinesi olduklarını göreceksin.

Hisse Senedi Nedir?
Hisse senedi; bir sermaye şirketinin ortaklarına paylarını belgelemek için verdiği kıymetli evraktır. Peki, sen bu şirketin ortağı mısın? Kesinlikle evet! Şirketin halka arz ettiği hisse senetlerine yatırım yapmak, seni o şirketin ortağı yapar. Elbette gidip o şirketin yönetim kuruluna katılma hakkı vermez! Ancak şirketin değerini yükselten gelişmelerden payını alma hakkı verir. Ayrıca temettü dediğimiz kâr payını da almaya hak kazanırsın. İşte Osmanlı döneminden kalma bir hisse senedi örneği;
Standart bir getirisi bulunmayan hisse senetlerinin değeri çeşitli nedenlere bağlı olarak farklılık gösterir. Bu değerdeki dalgalanmaları doğru tahmin edip, uygun pozisyonu almak ise sana para kazandırır. Şirket ise kafasına göre hisse çıkarıp, senin huzuruna sunamaz. Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin alarak hisse senetlerini ihraç eder.

Hisse Senedi Nasıl Alınır ve Satılır?

Hisseler para kazandırdığı için ilgi çekiyor. Peki, bunları nasıl alıp satacaksın? Bir hisse senedini alman, onun gelecekte değer kazanacağı anlamına gelir. Böyle olsun ki sana para kazandırsın değil mi? Hisse senetleri çeşitli faktörlere bağlı olarak yükselir veya düşer. Bu faktörler; küresel ekonomiden şirket içi nedenlere kadar çeşitlilik gösterir. Basit bir mantıkla; iyi gelişmeler hisseyi yükseltirken, olumsuz haberler düşürecektir.
Senin ise para kazanmak isteyen bir yatırımcı olarak; bu gelişmeleri takip etmen ve hisseyi nasıl etkileyeceğini bilmen gerekir. Zaten bundan sonrası kendiliğinden gelecektir… Gelelim ne zaman alıma geçeceğine… İyi gelişmeler yaşanıyor ve hisse senedinin yükseleceğini düşünüyorsun. Hesabındaki tüm parayla olmamak şartıyla yatırım danışmanına o hisseden ne kadar almak istediğinle ilgili emri verirsin. Biraz karışık mı geldi? Hemen örnek vereyim; Diyelim ki Aselsan hissesinden bahsediyoruz ve fiyatının 10 lira olduğunu varsayalım. Şirket, yeni bir anlaşma yapma aşamasında ve bu büyük ses getirecek. Yatırım danışmanına diyeceğin şey şu; “Bana 10 liradan 10 tane Aselsan hissesi alalım.” O da hemen bu emrini piyasaya gönderiyor ve gerçekleşmesini bekliyorsunuz. Bu emir, senin tersine 10 liradan satmak isteyen başka bir yatırımcı varsa gerçekleşecektir. Diyelim ki gerçekleşti ve hisseler yükselmeye başladı. Hissenin 12 liraya yükseldiğini düşünelim. Bu sefer, danışmanına “12 liradan 5 tane Aselsan hissesini sat” diyorsun. O da emri yine piyasaya gönderiyor ve işlem gerçekleşiyor. Şimdi cebinde 10 liradan alınmış 5 Aselsan hissesi ile sattığın 5 hisseden gelen 60 liran var. Şimdiden 10 lira kar ettin. 
Peki, neden 10 hissenin tamamını satmadık? Şirket için olumlu etkiler devam ediyor ve hisselerin biraz daha yükselmesi mümkün olabilir. Bu durumda birden satış yapmak yerine kademeli bir şekilde hisseleri elinden çıkartarak daha yüksek bir kazanç sağlayabiliyorsun. Yani Aselsan hisseleri yükselmeye devam ediyor ama risk almamak için 5 tanesini satarak karını aldın. Diyelim ki hisseler 13 liraya yükseldi. Bu sefer diğer 5 hisseyi de satarsan eline 65 lira para geçer.
Bu durumda; ilk satıştan 60 lira ikinci satıştan 65 lira eline geçti. Toplamda 125 liran oldu. Bu işlem için 100 lira harcadın. Yani 100 liralık işlemden 25 lira kazanç sağlamış oldun. Elbette bu işlemler için bir miktar komisyonu danışmanına vermen gerektiğini de unutmamalısın.

Hangi Hisse Senedi Alınır?

Bir hisse alınıyorsa yükseleceği anlamına gelir demiştim. O zaman yükseliş eğilimi gösteren her hisse senedi alınır mı? Elbette hayır! Bakalım Ali nasıl bir yol izliyor:
Borsa İstanbul'da inşaat, banka, gıda, bilişim, teknoloji, turizm gibi sektörlere ait yüzlerce hisse senedi işlem görüyor. Bu hisselerden sadece ilgi alanına girenleri seçmelisin.  Bu şekilde hem daha az risk alırsın hem de işin kolaylaşır. Sonuçta hepimiz daha kolay para kazanmak istiyoruz değil mi?

Halka Arz Nedir?

Bir hisse senedini borsada alıp satman için onun halka arz edilmesi gerekiyor. Yani borsa listesine adı eklenmelidir. Halka arz aslında bir duyurma işlemidir. Yani sermayesini yatırımcıya açan şirketin yaptığı çağrıdır! Belli bir piyasa değerinin üzerine çıkan şirketler, daha fazla kaynak bulabilmek için hisselerini halka sunar. Böylece hisseleri borsada alınıp satılabilir. Bu işlem şirketin değerini etkilerken, yatırımcıya da para kazandırır. Yani tam bir kazan-kazan işidir. Peki, hangi şirketler halka arz edilebilir? Anonim ortaklığa sahip olan şirketler bunu yapabilir. Bu şirketler sahip oldukları varlıkları, küçük parçalar halinde satışa çıkarırlar. Böylece yeni yatırımlar yapabilir, şirketin bilinirliği artar veya eski borçlarını ödemek için nakit para sağlarlar. Eğer bunu anlamakta biraz zorlandıysan örnek vereyim: Pastaneye gittin ve iki pasta arasında kaldın. Ancak paran sadece birine yetiyor. Burada aklına bir fikir geldi.
Pastanın birini aldın ve arkadaşlarına elinde büyük bir pasta olduğunu duyurdun. Onlarla pastayı paylaşacağını ancak küçük bir miktar ödemeleri gerektiğini söyledin. Onlardan gelen ilgiye göre pastayı bölüştürdün ve paylarını verdin. Bu şekilde hem sevdiğin bir pastayı yedin hem de eline para geçti. Şimdi gidip diğer pastayı alabilirsin. Burada arkadaşlarına bir duyuru yaptın ve onlardan gelen ilgiye göre paylarını verdin. Birinci pasta yaptığın iştir. İkinci pasta ulaşmak istediğin hedeftir. Arkadaşların ise borsadaki yatırımcılardır. İşte bu halka arzdır! Şirketler de ihtiyaçlarını gidermek için halka arz ile kaynak elde ederler. Yatırımcı ise bu kaynağı şirkete yatırım yaparak verirken, kendileri de kazanç sağlarlar.

Hisse Senedi Fiyatları Nelerden Etkilenir?

Bir pay piyasası yatırımcısı olarak hisse fiyatlarının nasıl değiştiğine hakim olmalısın. Yani bu fiyatların nelere göre düşüp yükseldiğini bilmeden bu işi yapamazsın. Peki, nedir bu faktörler? Sadece hisseler için değil, bütün yatırım araçları için geçerli bir kural vardır. ARZ ve TALEP!
Herhangi bir malın fiyatı, arz ve talebine göre değişir. Talebi yüksek ama arzı düşükse o malın fiyatı yükselir. Ancak piyasada çok olmasına karşın talep düşükse o zaman fiyat da düşecektir. Bu mantığı aklından hiç çıkarmamalısın! Peki, bunun hisselerle nasıl bir bağlantısı var? Bir hisse senedinin arz ve talebini etkileyen faktörler, fiyatının düşüp yükselmesine neden olur. Bu kapsamda arz ve talebi değiştiren etkenler iki grupta toplanır:
  • Mikro (yurt içi gelişmeler) Faktörler
  • Makro (dünyadaki gelişmeler) Faktörler
Yurt içindeki siyasi gelişmeler, genel ekonomik ve sektörel durum, doğal afetler mikro faktördür. Dünyada yaşanan ticaret savaşları, küresel ekonomide söz sahibi olan ülkelerdeki sorunlar ise makro faktördür. Bu faktörlerin temelinde ise şirketin bütün bu olaylardan nasıl etkilendiği yatar. Şirketin büyümesi, karlılığının artması, borçluluk durumu gibi muhasebe konuları, bu faktörlere göre şekillenir. Dur, hemen gözünüz korkmasın! Bunlar sana ilk başta karmaşık gelebilir; ama bu yüzden buradayım.
Konuyu öğrenmeye başladıkça şunu anlamış olman gerekiyor. Bu yazıyı okuyup hemen borsaya gireceksin ve kazanacaksın diye bir şey yok! Bu rehber sadece bir başlangıç ve sana yol göstermek için hazırlandı. Yapman gereken, borsa hakkında tüm detayları öğrenip aklına iyice yerleştirdikten sonra yatırıma başlaman. Bu süreçte sürekli gözlem yapmalısın. Sonuçta yukarıda anlattığım faktörleri kendiliğinden uyguluyorsun. 100.000 TL Para ile Sanal Hesapta Risksiz Yatırım Yapmayı Öğrenmek için Bu Linki Tıkla ve Formu Doldur! Bisiklet sürmeye başladığın zamanı hatırla. İlk başta bir öğrenme süreci geçirdin ve belki acı içinde kaldın. Ama öğrendikten sonra hiç düşünmeden pedal çevirmeye başladın. Bu süreç işte tam olarak böyledir…

Kimler Hisse Senedi Yatırımcısı Olabilir?

Evet, sonuçta hisse senetleri herkese uygun bir enstrümandır diyemeyiz. Elbette avantajları vardır; ama borsa ortamı sana göre olmayabilir. Peki, bunu nasıl öğreneceksin? Borsayı tanımadan bunu bilemezsin. Eğer borsa hakkında öğrendiklerin ilgini çekiyor ve seni heyecanlandırıyorsa bebek adımlarıyla içeri girip havasını koklayabilirsin. Yok, sarmadı mı? O zaman başka denizlere yelken aç. Eğer bu ortam seni daha fazla heyecanlandırıyorsa o zaman bir yatırım hesabı aç! Yine küçük adımlarla bir süre daha devam et. Böylece risk almadan gelişmiş olacaksın.
Bölüm 4:

Borsa İstanbul ve Endeksleri


Her ülkenin bir borsası vardır. Bizimki de Borsa İstanbul! Namıdiğer; BIST.

Borsamız, birçok piyasa ve pazardan oluşuyor. 

Örneğin; hisse senetleri pay piyasasında, dolar sözleşmeleri Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda işlem görüyor.

Aynı zamanda BIST 100 veya BIST Banka gibi birçok endeksin de sahibidir. 

Merak etme; bunların hepsini birazdan öğreneceksin.

Borsa İstanbul ve Endeksleri
Borsa İstanbul, işlemlerini yaptığın yerdir. Ülkemizdeki bütün borsacıları bünyesinde bulunduruyor. Elbette fiziki olarak değil… Burası; birikimlerini güvenle değerlendireceğin, diğer alıcı ve satıcılar ile aracılar vasıtasıyla buluşacağın yerdir. Borsa İstanbul’un faaliyet konuları ve amaçları Esas Sözleşmesi’nde açıkça belirtilmiştir. Merak ediyorsan şuradan ulaşabilirsin.
Ayrıca 30 Aralık 2013 tarihli 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu da bu amaçları 87 sayfa boyunca anlatmıştır. Kısaca; pazar kurma, oluşturma, yönetme ve işletme, borsanın amaçlarıdır. Tüm bunlar ise şirketlere kaynak, yatırımcılara güvenli bir ortam sunmak için koyulmuş amaçlardır. Borsa İstanbul ve diğer bütün borsalar; satıcının arzıyla alıcının talebini karşılaştıracak ortamı yaratır.

Borsa Endeksleri

BIST 100, BIST 30 ve daha nicesi… Önce endeksin ne olduğunu öğrenelim. Belli bir zaman diliminde, fiyat, maliyet, satış performansı veya üretim gibi verilerin toplanması için oluşturulan göstergelere endeks denir.
Borsa endeksi de borsanın performansını gösterir. Her borsanın göstergesi olan endeksler vardır. Borsa İstanbul’un göstergesi de BIST 100’dür. BIST 100, Türkiye’nin en büyük işlem hacmine ve piyasa değerine sahip 100 şirketinin hisselerinin göstergesidir. “Borsa düştü, yükseldi” haberleri, BIST 100 endeksinin seyrini gösterir. BIST 30 ise bu 100 şirketin ilk 30’unu içerir. Yani Türkiye’nin en büyük işlem hacimli ve piyasa değerli 30 şirketinin göstergesidir.

Borsa Seans Saatleri

Elbette borsada öyle her zaman işlem yapamıyorsun. Belli seans saatleri arasında işlemlerin yapılıyor. Borsa İstanbul’da işlemler hafta sonları ve resmi tatiller dışında sabah 09:40 ile akşam 18:10 arasında gerçekleşir. Şu tablolar sana seans saatlerini gösteriyor: Pay Piyasası Sürekli İşlem Yöntemi (Tam Gün)  
Pay Piyasası Tek Fiyat Yöntemi (Tam Gün)
Pay Piyasası Sürekli İşlem Yöntemi (Yarım Gün)
Pay Piyasası Tek Fiyat Yöntemi (Yarım Gün)

Borsa İstanbul Özel Sistemi: BISTECH

Borsada işlem yaparken duyacağın ve kulağına yabancı gelecek kelimelerden biri BISTECH’tir. BISTECH, Borsa İstanbul’un özel sistemidir. Dünyanın en gelişmiş teknoloji borsası olan Nasdaq ile imzalanan anlaşma sonucunda kullanımına başlanmıştır.
Bu sistem sayesinde borsa işlemleri tek seans halinde yapılmaya başlandı. Aynı zamanda öğlen 1 saat boyunca sürekli müzayede sistemlerine ara verilmesini sağlamıştır. Belki de seni en çok ilgilendirecek kısmı, bu teknoloji sayesinde doğru bir fiyat oluşumu sağlanmıştır.

Devre Kesici Nedir?

Borsa İstanbul’da Otomatik Seans Durdurma Sistemi, BISTECH ile kaldırıldıktan sonra devre kesici getirilmiştir. Peki, bu ne demek? Devre kesici, sermaye piyasası aracının borsa tarafından belirlenen eşik değere ulaşıp üstüne çıkmasını engeller. Yani bir hisse senedinin aşırı fiyat değişimlerini engeller. Bu da hem şirket hem yatırımcı hem de borsa için önemlidir. Borsanın belirlediği eşik değerin, kısa bir süre içinde yüzde 10 altına inilmesi veya üstüne çıkılması durumunda devreye girer.

Türkiye’de Borsa Tarihi

Borsacılığın temelleri, ülkemiz topraklarında atılmıştır. 2000 yılı aşkın mazisi ile borsacılık faaliyetleri, Kütahya’da başlamıştır. Aizanoi isimli binada Roma İmparatoru Dioeletianus, enflasyon ile mücadele ederken, borsa işlemlerini icat etmiştir.
Bu nedenle borsacılık temelleri aslen pazar ve panayırlara dayanır. Macellum adı verilen bu binada, taze ve işlem görmüş balık, et, av hayvanları, zeytinyağı, unlu mamuller, sebze ve meyveler işlem görürmüş. Aynı zamanda lüks sayılan ürünlerin satıldığı da yazıtlardan öğrenilmiştir. Haftanın her günü açık olan bu borsa, organize bir market kompleksidir. Taş bloklara yazılan fiyatlar üzerinden alım-satım gerçekleştirilirken, enflasyon da kontrol altına alınmıştır.
Daha sonra 15. yüzyılda dünya deniz ticaretinin gelişmesiyle birlikte resmi olarak ilk borsa binası inşa edilmiştir. Dünyanın önemli liman kenti olan Anvers’te 1487 yılında kurulmuştur. 16. yüzyılda ise Amsterdam Borsası kurularak, bugünkü borsaların temelleri atılmıştır. Bizim borsamızın temelleri ise Osmanlı dönemine dayanır. İlk menkul kıymet niteliği taşıyan işlemler, 1854 Kırım Savaşı nedeniyle yapılan borçlanmaya ait tahvillerin el değiştirmesi için yapılmıştır. 1864 yılında ise Galata Bankerleri isimli bir dernek kurulmuş, Türkler için ilk borsa adımları atılmıştır. Cumhuriyet dönemine gelindiğinde ise 1929 yılında İstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası’nın kurulduğu görülüyor. Burası, Osmanlı Borsası’nın devamı niteliğindedir.
İMKB ise 31 Ekim 1985 tarihinde kurulmuştur. İlk seans ise 3 Ocak 1986 tarihinde gerçekleşmiştir. 2013 yılında ise İMKB, İstanbul Altın Borsası ile Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası birleşerek, Borsa İstanbul oluşturulmuştur. Şuradan tarihi süreci takip edebilirsiniz:
Bölüm 5:

Borsaya Giriş


Hazırsan vitesi yükseltiyoruz!

Artık borsaya giriş vakti geldi. Resmi bir yatırımcı olabilmek için neler yapman gerektiğini öğrenmelisin.

Diğer türlü borsaya dair bir işlem yapabilmen mümkün değil!

Tıpkı özel bir buluşmaya hazırlanır gibi özen göstermelisin.

Sonuçta bu ortamdan para kazanacaksın ve öyle damdan düşer gibi girmemelisin.

Peki, bu nasıl olacak? İşte şu adımları izleyerek:

Borsaya Giriş

Borsaya Giriş Şartları

Eğer borsaya giriş yapmaya karar verdiysen birkaç giriş şartı olduğunu bilmelisin. İlk şart 18 yaşını doldurmandır. İkinci şart ise daha önce manipülasyon suçu işlememiş olmandır. Zaten borsaya ilk defa giriyorsan bunu yapmamışsındır. Eğer bu şartlara uygun bir kişiysen borsa için istediğin bir miktar para ile işlemlere başlayabilirsin.

Borsaya Hazırlık

Borsaya giriş aşamasında dikkat etmen gereken en önemli konulardan birisi budur. Eğer iyi bir hazırlık ile borsaya girersen herhangi bir sorunla karşılamadan ilerleyebilirsin. Peki, nedir bu borsaya hazırlık?
Borsa hakkındaki bilgi seviyeni ölçmen gerekiyor. Yeterli düzeyde misin, yoksa bilmediğin konular mı var bilmelisin. Bu noktada ücretsiz eğitim olanakları bulabilir, internetteki videolardan yararlanabilirsin. Kısaca borsa dendiği zaman aklında mantıklı bilgiler canlanıyorsa bu işe hazırsın demektir. Ama aklındakiler pek de parlak değilse biraz daha vaktin var demektir.

Aracı Kurumunu Seç

Atman gereken ilk adımlardan birisi de aracı kurumunu belirlemektir. Üstelik bu konuya son derece dikkat etmelisin. Çünkü işlemlerini sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmek için iyi bir kurum seçmelisin. Dolayısıyla kendine bir soru listesi çıkartıp, kurumları incelemeye başlaman iyi olacaktır. İşte borsaya girmek isteyen Onur'un aracı kurumlarla ilgili soru listesi:
SPK aracılığıyla mevcut aracı kurumların yasal olup olmadığını öğrenebilirsin. Daha sonra yapman gereken, komisyon oranları hakkında bilgi almaktır. Diyelim ki birkaç farklı aracı kurum arasında kaldın. Komisyon oranlarına göre seçimini yapabilirsin. Elbette hizmet kalitesini de göz önünde bulundurman gerekiyor. Aracı kurumunu seçtikten sonra sözleşme koşullarını mutlaka öğrenmelisin. Bu sözleşmeleri okumaya sakın üşenme. Bu seçimi yaparken dikkat etmen gereken bir diğer konu, teknolojik altyapısı hakkında bilgi sahibi olmadır. Sonuçta emirlerini hızlıca piyasaya iletebilmeli ve kesintisiz gerçekleşmesini sağlamalıdır. Son olarak aracı kurumun maddi durumunu da bilmelisin. Maddi açıdan güçlü, köklü bir şirket seçmelisin.

Yatırım Hesabı Açtır

Aracı kuruma karar verdikten sonra yatırım hesabı açtırmalısın. Bu hesap, yatırım ürünlerini alıp satmanı sağlar. Dolayısıyla hakkında bilgi sahibi olman önemlidir. Eğer çalıştığın bir banka varsa ve hizmetinden memnunsan yatırım hesabı seçeneğini düşünebilirsin. Müşteri temsilcisini arayıp detaylarını öğrenebilirsin. Ayrıca mobil veya internet şubesi üzerinden direkt hesabını oluşturabilirsin. VİOP Yatırım Hesabı Açtırmak için Tıkla! Banka dışında aracı kurumlar üzerinden de yatırım hesabı açtırman mümkündür. Aracı kurumun web sitesini ziyaret ederek, kısa sürede bu işlemi tamamlayabilirsin.

Ne Kadar Para Yatıracağına Karar Ver

Bu konuyu Evren'in aklındaki sorularla anlatalım. Evren borsaya girmek istiyor. Ancak aklı biraz karışık. Üstelik sadece onun değil!
Oysaki kafasını bu türden sorularla karıştırmasına gerek yok! Neden mi? Çünkü borsada böyle bir şey söz konusu değildir. Borsaya istediğin miktarda parayla girebilirsin ve bu kazanmanı engellemez. İster 100 lira ister 100.000 lira hiç fark etmez! Önemli olan bu kadar parayla nasıl ilerleyeceğini iyi bir şekilde belirlemendir.

Stratejini Belirle ve Portföyünü Oluştur

Ben bu işi yapacağım diyorsan, stratejini belirmen önemlidir. Ancak bu şekilde borsada başarılı olacaksın. Peki, bunu nasıl yapacaksın? Sana özel bir strateji belirlemen için öncelikle borsayı iyi tanıyor olmalısın. Ardından hisse senedinin ne olduğunu öğrenip, fiyatının nasıl hareket ettiğini bilmelisin. Bunlar tamamsa gerisi kendiliğinden gelecektir zaten. Neden mi? Bu bilgilere sahip oldukça aklında bir yol belirlemeye başlayacaksın. Şöyle yapsam, böyle alıp satsam derken, bir bakmışsın kendi yolunu çizmişsin. Strateji belirlemek için önemli konulardan birisi de piyasayı izlemektir. Piyasa gelişmelerini izleyip, neler olup bittiğini anlamalısın. Fiyatların ise bu durumda nasıl hareket ettiğini de anladıktan sonra kendine bir yol belirleyebilirsin. Warren Buffett demiş ya yumurtaları tek sepete koyma diye…
Stratejini belirlerken buna da özen göstermelisin. Tek bir hisse ile işlem yapmamalısın. Yani tüm paranı A hissesine yatırmamalısın. Peki, ne yapacağız? Portföyü çeşitlendireceğiz. Sadece A hisse senediyle değil, başka enstrümanlara da göz atmalısın. Örneğin; aynı sektörden farklı bir hisse, devlet tahvili, hazine bonosu, altın vadeli işlem sözleşmesi gibi ürünleri inceleyebilirsin. Paranı bu enstrümanlara dağıtarak ne yaptığını merak ettin mi? Hemen söyleyeyim. Elbette riski dağıtıyorsun! Yani yumurtaları tek sepete koyarsan, sepetin altı çıktığında elinde hiçbir şey kalmaz. Farklı sepetlere dağıtırsan diğerlerini kurtarabilirsin…
Bölüm 6:

Borsada Alım-Satım


Borsaya gerekli hazırlığı yaptıysan alım-satım işlerine bakabiliriz.

Eğer bu bölümü iyice anlarsan bu iş tamam demektir.

Öyleyse hemen başlayalım…

Borsada arz ve talep, elektronik ortamda karşılaşır.

Sonucunda da yatırım işlemi gerçekleşir.

Bu pek açıklayıcı olmadı değil mi? Merak etme bunların hepsini tek tek birazdan anlayacaksın.

Borsada Alım-Satım
Arz ve talebin karşılaşmasını örneklendirelim. Türk Hava Yolları hissesi almak istediğini düşünelim. Senin bu hisseyi alman için satmak isteyen birisi olmalıdır. Senin al emrinle onun sat emri bir araya gelmelidir. Bu arada alma işlemi talep emri, satma işlemi ise arz emri ile gerçekleşir. Eğer senin emrini karşılayan bir satış emri varsa işlem gerçekleşir ve sen THY hissesi almış olursun. Buraya kadar tamamız değil mi? Borsada emirler, belirli fiyat kademeleri üzerinden gerçekleşir. Yani hisselerin 500 ve 700 lira arası fiyata sahip olduğunu düşünelim. Bunların ise 10’ar liralık fiyat aralıklarıyla işlem gördüğünü varsayalım. Bu durumda 603 liradan alım emri veremezsin. Ya 600 liradan ya da 610 liradan alım emri verebilirsin.
Borsada bir hisse senedi tek bir seansta en fazla yüzde 10 oranında aşağı veya yukarı hareket edebilir. Aşırı dalgalanmayı önlemek için böyle bir sistem geliştirilmiştir. Yani hisse 600 lira ile günü kapattıysa ertesi gün 1200 liradan işlem göremez. Bu hesaplamalarda genellikle ağırlıklı ortalama fiyatları kullanılır. Bu şekilde belirlenen yüzde 10’luk hareket alanı, hissenin taban ve tavan fiyatını oluşturur. Emirler ise bu aralık dışında verilemez, verilse de sisteme işlemez. Piyasada emir sayısı arttıkça işlemler gerçekleşmeye başlar. Yani 600 lira ve altındaki alım emirleri ile 610 lira ve üstündeki satım emirleri beklemeye alınır.
Bu emirler hemen gerçekleşmez. Bazı yatırımcılar ise beklemekten hoşlanmaz. Bu durumda emirlerini mevcut fiyatlara göre revize ederler. Yani satmak için 600 liradan satış veya 610 liradan alım yapmaya karar verebilir. Böylece 600 lirada bekleyen alım emirleri, bu seviyeden satış emirleri ile eşleşir. Aynı şekilde 610 lirada bekleyen satış emirleri, bu seviyeden alım emirleri ile karşılaşır. Eğer 600 liradan satılacak hisse adedi, bekleyen alım emirlerinden fazla ise sıralamaya göre bir kısmı bekletilmeye devam edilecektir. Yani 600 liradan 10 satım ve 5 alım emri varsa sadece 5 satım emri gerçekleşir. Diğer 5 satım emir bekletilir.
Bu alım satım işlemleri gerçekleştikten sonra hissenin fiyat aralığı değişecektir. İlk başta 600 – 610 lira olan tahta, 590 – 600 lira olacaktır. Bu değişim, en iyi alış ile satış emrini ifade eder ve piyasanın o anki durumunu açıklar. Yani bir kişi “THY hissesi nasıl” dediğinde “590 – 600” cevabını alacaktır. Bu cevap ona 590 liradan alıcı, 600 liradan satıcı bulduğunu söyleyecektir. İşlemler en basit haliyle bu şekilde gerçekleşmektedir. Biraz karışık görünüyor evet… Yapman gereken bir kağıt ve kalemi eline almak. Sonra buradaki işlemi yazarak anlamaya çalışmak. Emin ol, bu seni zorlamayacak!
Bölüm 7:

Borsa Riskleri


Elbette borsada da riskler var…

Parayı hangi işten kazanırsan kazan belli bir risk var. Bunu sakın unutma!

Her şeyden önce şunu bilmelisin:

Yüksek kazanç istiyorsan yüksek riski de göze almalısın!

İşin özü budur.

Bu nedenle yüksek riskle baş etmeyi öğrenirsen yüksek bir kazancın peşine düşebilirsin.

Borsa Riskleri
Borsa para kazanılan bir ortam olduğu için çeşitli riskleri barındırıyor. Peki, bu riskler neler? Nasıl uzak durabilirsin? Hemen açıklayayım; elbette borsayla yatıp kalkarak! Yani borsa hakkında her konuya hakimsen büyük ölçüde riskleri engellersin. Ayrıca piyasa gelişmelerini sürekli takip ediyorsan ve etkilerini gözlemliyorsan bunu engelleyecek önlemler alırsın. Aslına bakacak olursan; bu risklerden uzak durmak kolaydır. Elbette sen olman gerektiği gibi bir yatırımcı olursan… Şimdi bu risklerin neler olduğuna ve yapılması gerekenlere göz atalım:

Başlıca Yatırım Riskleri

Borsada veya daha genel haliyle sermaye piyasası araçlarında belli başlı riskler vardır. Bu riskleri iki grupta ele alırız:
Örneğin; ülke ekonomisinde görülecek bir durgunluk, bütün yatırım araçlarını etkiler. Bunlar dışında yatırımcı kaynaklı riskler de söz konusudur. Yani sen bilgin ve deneyimin olmadan piyasaya bodoslama dalarsan para kaybetme ihtimalin yüksek olacaktır.

Riskleri Artıran Etkenler

Gelelim bu riskler nasıl oluyor da hep seni buluyor kısmına… Ne borsanın sana bir garezi var ne de mıknatıs gibi riskleri çekme özelliğin var! Borsada söz konusu olan riskleri artıran bazı etkenler vardır. Bunların başında da bilgi eksikliği gelir… Borsa hakkında bilmediğin şeyler varsa riskler doğru orantılı bir şekilde artacaktır. Borsada para kaybeden Nesrin, bu noktaya nasıl geldiğini şöyle anlatıyor:
Eğer bu maddelerdeki gibi hareket ediyorsan borsadan para kazanma işini unutabilirsin!

Risklerden Kaçınmak

Borsa bir kör kuyu değil. Elbette söz konusu riskleri engellemenin yollar var. Bunların başında da finansal okuryazarlığı artırmak geliyor. Borsa hakkında ne kadar çok şey bilirsen o kadar karlı çıkarsın… Eğer borsada var olup, kazançlı sonuçlar elde etmek istiyorsan mutlaka bilgi seviyeni artıracaksın! Kitaplar, videolar, borsa ile ilgili hazırlanmış makaleler…
Bu konuda eline ne geçerse hepsini oku. Ünlü borsacıların konuşmalarını ve tavsiyesini dinle. Bunların hepsi sana mutlaka bir şeyler öğretecektir. Risklerden kaçınmanın bir diğer yolu ise uzun vadeli yatırım yapmayı düşünmektir. Özellikle henüz acemi bir yatırımcıyken uzun vadeli işlemler yaparsan rahat edersin. Kısa vadeli işlemler genellikle de deneyimli yatırımcılar içindir. Yumurtaları tek bir sepete koymamanı yani portföyünü çeşitlendirmeni söylemiştim. Portföyünde çeşitlilik sağlarsan riskleri dağıtırsın ve tek bir ürüne göre daha iyi kazanç sağlarsın. Risklerden kaçınmanın bir diğer yolu ise küçük adımlarla hareket etmendir. Koşmak yerine bebek adımları ile ilerleyerek önünü daha rahat görebilirsin. Son olarak ara vermeyi de öğrenmelisin. Sürekli işlem yapmak sana daha fazla para kazandırmaz. Aksine yorulmana ve kafanın karışmasına neden olur. Ara vererek piyasalara sakince bakmalı, kendini hazır hissettikten sonra yeniden işlemlere başlamalısın.
Bölüm 8:

Borsa Eğitimleri


Borsa öğrenmeyi kafaya koydum diyorsan bu eğitimler tam sana göre…

Para kazanmak kendini tam anlamıyla gelişmen gerekiyor.

Üstelik bu gelişim hem teorik bilgi hem de tecrübe edinmek demektir.

Tüm bunlar başarılı bir borsacı olmanı sağlayacak kaynaklardır.

O zaman sözü daha çok uzatmadan eğitimlere geçelim:

Borsa Eğitimleri

 

Borsa Kitapları

Birazdan göreceğin kitaplar, sana birkaç farklı yönden borsa hakkında bilgi verecektir. Çünkü ders kitabı niteliği taşıyanlar olduğu gibi ünlü borsacıların hayatını anlatanlar da bulunuyor.  Emin ol, her biri sana faydalı olacak bilgiler taşıyor. Haydi hemen göz at ve birer tane edinmeye bak.

Sermaye Piyasası, Borsa, Menkul Kıymetler – Muharrem Karslı

Tam bir ders kitabı! Bu kitabı baştan sona okuman gerekiyor. Ülkemiz borsasının kurmak ve çalıştırmak için görevlendirilmişti. Borsa İstanbul’un ilk başkanı olan Muharrem Karslı, hayatını piyasalara adamıştır. Dolayısıyla kaleminden çıkan bu kitap, her zaman elinizin altında olmayı hak ediyor!

Bir Borsa Spekülatörünün Anıları – Edvin Lefévre

Tam bir yatırım klasiğidir. O yüzden kesinlikle göz atman gereken bir eserdir. Tarihin en ünlü spekülatörlerinden Jesse Lauriston Livermore’un hayatını kendi ağzından anlatır. Dolayısıyla bu kitaptan da alacağın dersler var.

Borsa Sihirbazları – Jack D. Schwager

Saatler içinde milyon dolarlar kazanan borsa zenginleri ile yapılan röportajları içeren bir kitaptır. Yani bu isimlerden mutlaka öğreneceğin bir şeyler olduğunu düşünüyorum.

Borsanın Öbür Yüzü (Nasıl İner, Nasıl Çıkar?) – Mehmet Görpe

Bu kitap son derece cesur bir dile sahip! Çünkü borsada yaşanan kayıpların nedenlerini, spekülatör ve manipülatörleri gözler önüne seriyor. Kısaca borsanın karanlık yüzünü risk almadan bu şekilde öğrenebilirsin.

Ekonomi 101 – Alfred Mill

“Ekonomi hakkında hiçbir şey bilmiyorum; ama borsaya da girmek istiyorum” diyenlerden misin? O zaman bu kitap senin için oldukça faydalı olacak. Neden mi? Adından anlaşıldığı üzere ekonomi hakkında her şeyi akılda kalıcı bir dille anlatıyor da ondan!

Borsa Oyunları

Teorik bilgileri aldıktan sonra sıra geldi uygulamaya... Sonuçta teorik bilgi ile uygulama arasında fark olacaktır. İşte bu nedenle edindiğin bilgilerin pratikte nasıl işlediğini de öğrenmelisin. Bu kapsamda birçok borsa oyunu seni bekliyor. İşte senin için seçtiklerim:

AtaTradeBook

Ata Yatırım tarafından geliştirilen AtaTradeBook, 100.000 lira sanal para ile deneyim kazanmanı sağlıyor. Alım-satım, strateji geliştirme, diğer yatırımcıları takip etme gibi özellikleri bulunuyor. Ayrıca yarışmalara da katılma imkanın bulunuyor.

Virman – Borsa, Döviz, Kripto

Piyasa verilerini takip edip 25.000 lira sanal para ile deneyim kazanmanı sağlıyor. Portföyünüzü oluşturup, alım-satım yapabiliyorsun. App Store ve Google Play’den ücretsiz indirip kullanmaya başlayabilirsin.

Webborsam

Anadolubank iştiraki Anadolu Yatırım tarafından geliştirilmiştir. Deneme hesabı için web sitesinden ilgili formu doldurabilirsin. Akıllı telefonlar için uygulama mağazalarından telefonuna indirebilirsin.

Best Brokers Stock Market Game

25 bin dolarlık sanal para imkanı veren uygulama, beğenilen uygulamalardandır. Hem hisse takibi yapıp hem de deneyim kazanabilirsin. On binlerce katılımcısı vardır. Yabancı borsalarda da deneyim kazanmak için güzel bir alternatiftir.

The Stock Market Game

Sana tavsiye edebileceğim ikinci yabancı uygulamadır. The SIFMA Foundation tarafından hazırlanmıştır. Kolay kullanım özelliği ve sade bir tasarımı bulunuyor. Tam anlamıyla amacına uygun oyunlardan birisidir.

Stocks & Forex Trading Game

Agent 007 tarafından geliştirilen oyun, hem bilgilendirici hem de eğlenceli. Yabancı oyunlardan birisi olmasına karşın işine yarayacaktır.  Eğer biraz İngilizcen varsa interaktif quizlere katılabilirsin. Forex temelli bir oyun olmasına karşın yabancı hisselerde işlem yapma imkanı veriyor. Sana tavsiyem bütün bu oyunları denemen ve gerçekten ciddiye alarak deneyim kazanmaya çalışman.

Borsa Terimleri

Şimdi buraya hızlıca göz gezdir. Eğer bu terimleri biliyorsan sıradaki başlığa ışınlanman için işte sana link!
  • Arz: Bir mal veya hizmetin, belirli bir zamanda, belli bir fiyattan satışa sunulmasıdır.
  • Aracı Kurum: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından sermaye piyasasında aracılık faaliyetine izin verilmiş anonim ortaklıktır.
  • Ayı Piyasası: Yatırımcının kötümser olduğu, fiyatların uzun süreli düşüş trendinde olacağı piyasa eğilimidir.
  • Alım Satıma Aracılık: Sermaye piyasası araçlarının, yetkili kuruluşlar tarafından kendi nam ve hesabına, başkası nam ve hesabına, kendi namına başkası hesabına ticari amaçla alım satımıdır.
  • Alış Fiyatı: Satılmak üzere alınan bir mala ödenen bedel.
  • Ana Pazar: BIST 100 kapsamındaki paylar dışında, fiili dolaşım oranına göre piyasa değeri 100.000.000 TL’nin altında olan payların işlem gördüğü pazardır.
  • Açığa Satış: Sahip olunmayan sermaye piyasası araçlarının satılmasını ya da satışını gösteren emrin verilmesidir.
  • Adi Hisse Senedi: Ana sözleşmesinde aksi belirtilmemişse hisse sahiplerine eşit haklar veren hisse senetleridir.
  • Açık Pozisyon: Varlıkların yükümlülüklerini karşılamadığı finansal durum (Short Pozisyon).
  • Arbitraj: Farklı piyasalarda işlem gören menkul kıymet, döviz veya değerli madenin fiyatının farklı olması durumunda, eş zamanlı düşük fiyatlı piyasadan alıp yüksek fiyatlı piyasada satarak, risksiz kar elde etmektir.
  • Baz Fiyat: Günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve sözleşmenin işleme açıldığı gün Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından belirlenen fiyat, diğer işlem günleri içinse bir önceki günün uzlaşma fiyatıdır.
  • Bedelli Sermaye Artırımı: Bir şirketin ana sermayesine karşılık, hisse senedi bedellerini ödemesiyle genel kurulun kararıyla yeni hisse senedi çıkartarak sermayeyi artırmasıdır.
  • Bedelsiz Sermaye Artırımı: Şirketin iç kaynaklarını kullanarak yaptıkları ve ortaklardan ilave kaynak talep etmeden bedelsiz olarak hisse dağıtımıyla yapılan sermaye artırımıdır.
  • Bekleyen Emir: İleri bir tarihte, belli bir fiyattan işleme girmesi için tanımlanan pozisyon emridir.
  • Boğa Piyasası: Yatırımcıların iyimser olduğu, uzun vadede sürekli yükseliş eğilimi beklentilerinin hakim olduğu piyasa eğilimidir.
  • Bant: Yatırım enstrümanının belli bir fiyat aralığında dalgalanması sırasında oluşan fiyat aralığıdır.
  • Birincil Piyasa: Menkul kıymetleri ihraç eden şirketlerle tasarruf sahiplerinin doğrudan karşılaştıkları piyasadır.
  • Broker: Halk tabiriyle komisyoncu. İşlemlerin yürütülmesinde aracılık görevinde bulunan ve bunun için belli bir ücret alan kişidir.
  • Çıkarılmış Sermaye: Kayıtlı sermaye sistemine tabi ortaklıkların satışı yapılmış hisse senetlerini temsil eden sermayedir.
  • Defter Değeri: Bir bilanço tablosunda aktifler işletmenin varlıklarını, pasifler ise işletmenin kaynaklarını gösterir. İşletme kaynakları, borçlar ile özkaynaklar toplamına eşittir. Defter değeri, işletme varlıkları ile borçları arasındaki farktır.
  • Devre Kesici: Bir hissede meydana gelen aşırı fiyat değişimlerini engellemek amacıyla uygulamaya konulan ve geçici bir süre hissenin sürekli işlemden çıkarılmasını sağlayan bir uygulamadır.
  • Destek: Alçalan bir fiyat grafiğinde fiyatların geçmeyi zorlanacağı seviyedir.
  • Direnç: Yükselen bir fiyat grafiğinde fiyatların geçmeyi zorlanacağı seviyedir.
  • Ekonomik Takvim: Önemli makroekonomik göstergelerin ve olayların açıklanma zamanını gösteren süreli takvimdir.
  • Emir: Hemen veya daha sonra gerçekleşmesi için aracı kuruma gönderilen işlem isteğidir.
  • Emir Bölme: Girilen emrin; orijinal emrin fiyatına eşit veya daha iyi fiyatlı yeni emirlere bölünmesidir.
  • Emir İyileştirme: Girilen emir miktar azaltılmaksızın alış emri için fiyatı yükseltmek, satış emri için fiyatı düşürmektir.
  • Fiyat Önceliği: Daha yüksek alım emirlerinin daha düşük alım emirlerinden önce; daha düşük fiyatlı satım emirlerinin daha yüksek fiyatlı satım emirlerinden önce karşılanmasıdır.
  • Fiyat Boşluğu: Bir yatırım aracının fiyat grafiğinde, arada az veya hiç işlem olmadan aşağı ya da yukarı keskin değişimleridir.
  • Fiyat Kanalı: Fiyat grafiğinde net olarak belirlenen iki yatay, yükselen veya düşen sınır çizgileri arasında ilerlemesi ile oluşan şekildir.
  • Fiyat Kotasyonu: Piyasa yapıcının görevli olduğu sermaye piyasası aracında seans sırasında ilan ettiği alış ve satış fiyatıdır.
  • Forward İşlem: Dayanak bir varlığın ileri bir tarihte, önceden belirlenmiş bir fiyattan alınıp satılması işlemidir.
  • Futures Piyasa: Türev aracın; miktar, kalite ve vadesi önceden belirlenmiş şekilde ileri bir tarihte teslimatı yapılmak üzere bugünden alış-satış işlemi yapılan piyasadır.
  • Fiyat/Kazanç Oranı (F/K): Şirketin güncel hisse senedi fiyatının başına kârına bölünmesiyle bulunan, bir birim kâr etmek için ne kadar ödenmesi gerektiğini gösteren değerdir.
  • Getiri Endeksleri: Hisse senedi fiyatı değişimlerine ek olarak şirketlerin ödediği kâr paylarını dikkate alarak hesaplanan endekslerdir.
  • Günlük Emir: İşlem görmediği halde gün sonunda iptal edilen emirlerdir. Aksi belirtilmedikçe tüm emirler günlüktür.
  • GSYİH: Bir ülkede, belirli bir zaman içinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin belli bir para birimi cinsinden toplam değeridir.
  • Halka Arz: Hisse senetlerinin çok sayıda ve önceden bilinmeyen yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışıdır.
  • Halka Açıklık Oranı: Halka açık hisse senetlerinin nominal değerleri toplamının, tüm hisselerin toplam nominal değerlerine oranıdır.
  • İkincil Piyasa: Daha önce ihraç edilmiş sermaye piyasa araçlarının işlem gördüğü piyasadır.
  • İhraç: Sermaye piyasası araçlarının ihraççılarca çıkarılıp, halka arz edilerek veya edilmeden satışıdır.
  • İlk Kotasyon: Ortaklık hisselerinin ilk defa borsa kotuna alınmasıdır.
  • İlave Kotasyon: Hisseleri, borsa kotunda bulunan bir ortaklığın sermaye artırımı nedeniyle ihraç ettiği yeni hisselerin kotasyonudur.
  • İşlem Hacmi: Her hisse için gerçekleşen işlemlerdeki, hisse sayısı ile işlem fiyatının çarpılmasıyla elde edilen toplam değerdir.
  • İşlem Miktarı: Bir seansta veya belirli bir dönemde alınıp satılan menkul kıymet adedidir.
  • İzahname: Sermaye piyasası araçlarının ihracında ya da halka arzında ortaklıklar tarafından halkı, şirket ve hisse hakkında bilgilendirmek için düzenlenen belgedir.
  • Kapanış Fiyatı: Bir seansta borsa kaydına alınan en son işlem fiyatıdır.
  • Kıymetli Evrak: Üzerinde hak yazılı olan ve kendisi ibraz edilmeden hiçbir hak iddia edilemeyen evraklardır.
  • Kurtaj: Aracı kurumların, borsada gerçekleştirdikleri işlemlerin karşılığında aracılık ettiği için aldığı, menkul kıymetlerin işlem fiyatları üzerinden hesaplanan komisyon ücretidir.
  • Limitli Emir: Alıcının, işlemin gerçekleşmesi için kabul ettiği en yüksek fiyatı, satıcının satmaya razı olduğu en düşük fiyatı belirttiği emirdir.
  • Lot: Bir sermaye piyasası aracının, kendisi veya katları ile işlem yapılabilecek asgari sayı ya da değerdir.
  • Likidite: Bir finansal aracın kısa süre içinde nakde dönüştürülebilme özelliğidir.
  • Menkul Kıymet: Ortaklık veya alacaklılık sağlayan, belli bir meblağı temsil eden, yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel getiri sağlayan, misli nitelikte, seri halinde çıkarılan, ibareleri aynı olan ve şartları SPK tarafından belirlenen kıymetli evraktır.
  • Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı: Halka arz olmadan sadece nitelikli yatırımcılara ihraç yapan şirketlerin paylarının, sadece nitelikli yatırımcılar arasında işlem gördüğü pazardır.
  • Para Politikası: Bir ülkede fiyat istikrarının sağlanması, istihdam artışı ve ekonomik büyüme gibi hedeflere ulaşmak için merkez bankaları tarafından uygulanan politika ve kararlardır.
  • Piyasa Değeri: Bir varlığın piyasadaki alım-satım değeridir.
  • Reel Faiz: Nominal faizin enflasyondan arındırılmış halidir.
  • Türev Araç: Değeri, başka bir finansal varlığın veya malın değerine doğrudan bağlı olan araçlardır.
  • Volatilite: Kısaca oynaklıktır. Genellikle bir finansal enstrümanın belirli bir zaman aralığındaki değer değişiminin standart sapmasıdır.
Bölüm 9:

Borsa Takibi


Borsa hakkında en temel bilgileri seninle paylaştım.

Ancak dikkat etmen gereken en önemli konulardan birisi, borsa takibidir!

Eğer bu konuyu iyi yapamazsan başarılı olamazsın. 

O yüzden bu noktayı atlamamak için özel bir bölüm olarak yer vermek istedim.

İşte borsa takibi için faydalı olacak bilgiler:

Borsa Takibi

Borsa Takibi Yapabileceğin Mobil Uygulamalar

Cep telefonlarımız, her işimizi hallettiğimiz akıllı cihazlara dönüştü. Örneğin; bankacılık ve alışveriş gibi işleri mobilden kolayla halledebiliyoruz. Mobil cihazlar, borsayı takip etmek isteyen kişiler için de büyük bir avantaj.  Çünkü borsa takip uygulamalarını cihazına indirerek istediğin yerde fiyat değişimlerini inceleyebiliyorsun.  İşte senin için birkaç güzel mobil uygulama:

Borsa Haber

Uygulama, borsa ve hisse verilerini basit bir görünüm ile veriyor. Ayrıca döviz ve altın fiyatlarını takip etmeni de sağlıyor. Haber ekleme konusunda birkaç eksiği olsa da pratik bir şekilde piyasa takibi yapabilirsin. Sadece Android cihaz kullanıcıları için hazırlanmış bir uygulamadır. İndirmek için buraya tıkla.

Fixel Mobile Borsa Tahminleri

Hisse fiyatlarındaki değişimleri veren uygulama, aynı zamanda analiz ve tahmin hizmeti de sunuyor. Aracı kurumların hisseler için açıkladığı hedef fiyat tahminlerini takip edebilirsin. Aynı zamanda KAP haberleri, araştırma raporları da uygulamada yer alıyor. Üstelik hem Android hem de iOS cihazlar için indirilebilir. iOS için buraya, Android için buraya tıkla.

Foreks Bilgi İletişim

Veri sağlayıcısı olarak tanıdığımız Foreks, kendi uygulamasını da yaptı.  Borsa, hisse, döviz ve altın gibi birçok enstrümanın fiyat değişimlerini takip edebilirsin. Basit bir arayüzü bulunan uygulama; anlık veri takibi, analiz ve haber desteği veriyor. Ancak ücretsiz versiyonunda borsa için fazla detay göremezsin. Bunun için BIST, VİOP Düzey 1, Düzey 1+, Düzey 2 ve AKD lisansı satın alman gerekiyor. Yorumlarda ise yaşanan birkaç problem olduğu görülüyor. Yine de basit kullanım için uygun olduğu belirtiliyor. Uygulamayı indirmek için iOS kullananlar buraya, Android kullananlar buraya tıklayabilir.

Borsacepte

Yapı Kredi Bankası'nın yatırım birimine ait bir uygulamadı. Bankacılık uygulamaları arasında veri takibi hizmeti en çok beğenilenlerdendir. Uygulamada hisse senedi ve VİOP verilerini takip edebilirsin. Kendi sayfanızı oluşturabilir ve haber alarmı kurabilirsin. Aynı zamanda döviz ve altın verilerini de incelemen de mümkün.  Uygulamayı indirmek için iOS kullananlar buraya, Android kullananlar buraya tıklayabilir.

Aktif Trade

Hisse senedi veri takibi için beğenilen uygulamalardan birisidir.  Ayrıca aylık, haftalık, günlük ve seans içi algoritmik veri paylaşımı yapılmaktadır.  Aslında bir fiyat takibinden daha çok teknik analiz hizmeti vermektedir. Bu konulara ilgin varsa uygulamayı beğeneceğini düşünüyorum. Uygulamayı indirmek için iOS kullananlar buraya, Android kullananlar buraya tıklayabilir. Şimdi borsa ve hisse senedi takibi yapabileceğin web sitelerine göz atalım:

Borsa ve Hisse Senedi Fiyatlarını Takip Edebileceğin Web Siteleri

Bu noktada, hisse senetlerini canlı olarak takip etmen için sana siteler önereceğim. Ancak bu siteler, Borsa İstanbul bünyesinde, verileri 15 dakika gecikmeli vermektedir. Tam olarak borsadan para kazanmayı kafaya koyduysan bu verileri canlı olarak takip etmen gerekir. Zaten bu konudaki detayları sana “Borsadan Para Kazanmak” başlığı altında verdim. (Yeniden göz atmak istersen oraya ışınlan.) İşte borsayı takip edebileceğin ücretsiz siteler: Tradingview: Adamlar alanında dünyanın en büyüğü! Borsa verilerini 15 dakika gecikmeli olarak ücretsiz veriyor. Ancak bu piyasalarda daha yeniysen site sana karmaşık gelecektir. Daha çok teknik analiz öğrendikten sonra bu site işine yarayacaktır. Investing: Küresel piyasaları takip etmek isteyenler için en iyi platform. Borsa verilerini ücretsiz veriyor ve 15 dakika gecikme uyguluyor. Sadece Türkiye için değil, tüm dünya hisseleri için kullanabileceğin bir site. BigPara: Hürriyet çatısı altında faaliyet gösteren BigPara, değer değişimlerini anlık güncellemektedir. Canlı değişimleri görmen için üye girişi yapman yeterli. Hisselere ait teknik yorumları, grafikleri ve detaylı analizleri de görebilirsin. Mynet: Canlı borsa takibi yapabileceğin en eski platformlardan birisi de Mynet'tir. Üyelik oluşturarak anlık değişimleri takip edebilirsin. Aynı zamanda ekonomik takvim, KAP haberleri ve analizleri takip etmek için de kullanabilirsin. BloombergHT: Ülkemizde ekonomi ile ilgilenen herkesin takibinde olan bir platformdur. Anlık gelişmeleri ve açıklamaları, hızlı bir şekilde aktarmaktadır. Borsa verileri ise 15 dakika gecikmeli olarak verilmektedir. Doviz.com: Borsa ve hisse verilerini 15 dakika gecikmeli veren ücretsiz platformlardan birisidir. Türkiye ve dünyadan haberlere de yer vermektedir. Basit bir şekilde siteye girip, verileri izlemeye başlayabilirsin. UzmanPara: Milliyet çatısı altında faaliyet gösteren UzmanPara, ücretsiz borsa verisi veren platformlardan birisidir. Hisselerdeki değişimleri basitçe görebilirsin. Ayrıca detaylı bilgi almak için tasarlanan özel sayfalardan da yararlanabilirsin. HaberTürk: Türkiye'nin en büyük habercilik platformlarından olan HaberTürk, canlı borsa verileri de paylaşmaktadır. 15 dakika gecikmeli gelen veriler, çeşitli istatistikler ve haberler ile birlikte verilmektedir. Sabah: Turkuvaz Medya çatısı altında faaliyet gösteren Sabah, habercilik dışında canlı borsa verileri de paylaşıyor. 15 dakika gecikmeli ve ücretsiz veriler, aPara platformu aracılığıyla verilmektedir. İşte hepi topu Türkiye’de borsayı takip edebileceğin internet siteleri bunlar.
Yorum Yapmak İçin Tıklayınız
tes yazdı. 01.03.2023

Çok bilgilendirici gerçekten teşekkür ederim


mcs yazdı. 23.05.2020

Merhabalar ;
Şuan da borsaya ilgisi olan veya olmayan hazırlamış olduğunuz gerek metin gerek görsel içeriği sonuna kadar okumuş olsa eminim ki bir çok bilgi edinir. Sizi öncelikle emeğiniz, bilginiz ve başarınız için tebrik ediyorum. İnanılmaz bir içerik teşşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim.


Kenan Sarıbey yazdı. 25.01.2020

Aysun hanım öncelikle size teşekkür ederim, gerçekten nefis bir içerik hazırlamışsınız, ben gibi ülkede borsaya sıfırdan giriş yapmak isteyen bir çok insan için bulunmaz bir kaynak olmuş, insanlar bu kadar yoğun bilgiyi alıp kitap yapıp para kazanmaya çalışıyor siz ücretsiz vermişsiniz. Hazır böyle bir imkan varken fikrinizi almak için bir soru sormak istiyorum. 100 bin TL gibi bir param var ve borsanın iyi gittiği şu günlerde paramı dövizden çekip borsaya yatırmak istiyorum. Dövizler uzun zamandır stabil gidiyor, ancak borsada kaldıraçlı işlem yapamıyorum anladığım kadarıyla ve kar oranları ciddi manada düşebiliyor. Aklımdaki hisseler: Akbank, Garanti ve Turkcell bunlar aynı zamanda sizinde bildiğiniz gibi 2019'da en çok kazandıran hisseler, acaba bu hisselere yatırım yapmalı mıyım? Yada bana önerebileceğiniz başka hisseler var mı? Yine 2019'da en çok kazandıran hisseleri incelediğimde genellikle banka ve iletişim gruplarındaki senetlerin çok kazandırdığını gördüm. Acaba bu durum 2020 senesi içerisinde de bu şekilde devam eder mi? Şimdiden verdiğiniz cevaplar için teşekkür ederim.


Trader yazdı. 21.01.2020

Borsa yatırımına başlayacaklar için çok faydalı bir kaynak olmuş, buraya göre yatırım yapmak gerçekten verimli olabilir, hazirlayanlarin eline sağlık.


Mehmet Yıldız yazdı. 21.01.2020

Merhabalar, öncelikle böyle bir rehber hazırladığınız için teşekkür ederim. Borsa hakkında bir miktar bilgim vardı. Ancak verdiğiniz örneklerle birlikte konuları çok daha iyi anladım. Şimdi gelelim soruma... Benim 25 bin liram var. Yıllardır binbir zahmetle bu parayı biriktirdim. Biriktirme amacım yatırım yapmaktı. Ancak bu para ile yatırım yapamayacağımı söyleyenler olunca hevesim kırıldı. Sizin yazınızdan ise bu parayla yatırım yapabileceğimi anladım. Aysun Hanım ne diyorsunuz? Sizce bu mümkün mü? 25 bin lira borsada yatırım yapmak için yeterli bir miktar mı? Bir diğer sorum da şu; diyelim ki bu kadar parayla işlem yapmaya başladım. Param az diye kar edemez miyim? Off aklım çok karıştı. Etraftaki seslere kulak tıkamak gerekiyor cidden. O yüzden size yazıyorum. Şimdiden teşekkür ederim.


İletişim, Yasal Uyarı ve Çekinceler
İÇİNDEKİLER
KAPAT
Yorumlar - Yazar Hakkında